Groen met karakter
Het projectgebied bestond uit een plein, een winkelstraat, parkeerplaatsen én het voorplein van het voormalige raadhuis. Daar kozen we samen voor een combinatie van strak groen met een historisch accent. “Bij het raadhuis hebben we strakke plantvakken gemaakt, een beetje in de sfeer van oude landhuizen,” vertelt Ivits. “Zo komt de statige uitstraling van het pand goed tot zijn recht. Vanuit de winkelstraat geeft dit een prachtig beeld.”
Natuurlijk kwamen er tijdens de uitvoering uitdagingen voorbij: zo bleek de plaatsing van verschillende grote bomen in de winkelstraat niet uitvoerbaar. Ivits: “Zowel bovengronds als ondergronds was daar te weinig ruimte voor. In goed overleg met de gemeente zijn daar meerstammige struiken voor in de plaats gekomen.”
Direct resultaat met groot groen
Meteen bij de start van het project kregen drie platanen een nieuwe plek, zorgvuldig verplaatst door onze boomverzorgers. Gaandeweg de uitvoering werd echter duidelijk dat de gekozen beplanting te beperkt was voor de gewenste uitstraling van het centrum. Daarom besloot de gemeente om toch uit te pakken met groter groen. Naast 32 bomen zijn er uiteindelijk ruim 12.000 vaste planten in royale potmaten aangebracht, waardoor de vakken sneller volgroeien en het centrum meteen een volwassen uitstraling kreeg.
Citaat: Deze aanpassing maakte dat in juni alsnog werd bijgeplant, bij temperaturen tot wel dertig graden
Deze aanpassing maakte dat het beplantingsplan in juni nog moest worden aangevuld. Een behoorlijke uitdaging bij temperaturen die soms de 30 graden aantikte. “Dat doen we normaal nooit meer zo laat in het seizoen,” zegt Ivits. “Maar door de planten direct extra water te geven, is alles goed aangeslagen. In de winkelstraat deden we dat handmatig met een IBC-container. Dat vergt wel wat meer tijd.”
Gelukkig zorgen de infiltratiesystemen van BLM Wegenbouw voor ondersteuning. “Dat zijn kleinschalige voorzieningen met een capillaire werking. Het water wordt beter opgenomen door de beplanting, waardoor Jos Kanters minder vaak hoeft te beregenen.”
Ook het onderhoud kreeg een upgrade: van niveau B naar het intensievere niveau A. Ivits: “Vaste planten in de openbare ruimte vragen de eerste jaren veel aandacht. Daarom hebben we twaalf maanden nazorg ingepland.”
Klimaatrobuust en biodivers
De beplanting in Tegelen moest niet alleen mooi zijn, maar ook duurzaam. “We hebben planten gebruikt die klimaatrobuust zijn, bijdragen aan biodiversiteit en geschikt zijn voor een drukke winkelstraat,” legt Ivits uit. “In het begin zijn ze nog fragiel, maar ze groeien snel dicht. Dat maakt het onderhoud eenvoudiger.”
Op basis van de wensen van de gemeente stelden wij een eerste gevarieerde mix van vaste planten samen. “Daarmee hadden we een richting,” vertelt Ivits. “Vervolgens zijn we gaan puzzelen om een plan te maken dat ook in de verschillende plantvakken toepasbaar was.” Om de beplanting extra te ondersteunen is gekozen voor een mulchlaag van Vigro bosstrooisel. Deze laag vermindert verdamping, drukt onkruid terug en voedt het bodemleven met schimmels.
Werken in fasen
Een dorpskern vernieuwen zonder teveel hinder vraagt om maatwerk. Daarom werd het project uitgevoerd in werkvakken van 50 tot 70 meter. “Je wil winkeliers en bewoners zoveel mogelijk ontlasten,” zegt BLM Wegenbouw. “Dat vraagt om goede communicatie en een strakke fasering.”
Citaat: BLM Wegenbouw: ‘Ook de gebakken stenen zelf verwijzen naar die industrie van weleer’
Ons team sloot daar naadloos op aan. Ivits: “Soms liepen de werkzaamheden uit, waardoor de beplanting in de knel dreigde te komen. Dan zoek je samen naar oplossingen. We kennen elkaar goed, een appje is dan vaak al genoeg.”
Historie zichtbaar in het straatbeeld
Naast het vele groen speelt ook de bestrating een bijzondere rol. Op verschillende plekken verwijzen patronen naar de klei-industrie, ooit de trots van Tegelen. In de Wilhelminatuin vormt de bestrating een Perzisch tapijt, elders zijn droogkamers en kleilagen verbeeld in stenen.
“Ook de gebakken stenen zelf verwijzen naar die industrie van weleer. Zo laat je zien waar een dorp vandaan komt,” legt BLM Wegenbouw uit. “Een optische spoorlijn hoort daar ook bij. Hierlangs liepen vroeger de wagentjes naar de kleigroeves buiten het dorp. Groen en historie versterken elkaar hier.”
Positieve reacties
De eerste reacties vanuit de omgeving zijn enthousiast. Bewoners en winkeliers ervaren het centrum als groener en aantrekkelijker. Ook de gemeente is tevreden. “Het is hartstikke mooi geworden,” zegt Ivits. “De veelheid aan groen en vernieuwde straten geven echt een fraai totaalbeeld.” BLM Wegenbouw sluit zich hierbij aan: “De omgeving was tevreden en de gemeente ook, dus wij ook.”
